تحلیل روانشناسی مصرف ماده مخدر گل و حشیش

 به گزارش خبرنگار روز یکی از بزرگترین چالش‌ها در زمینه مصرف کانابیس باور عمومی مبنی بر غیر اعتیاد آور بودن آن است اما بیشتر افرادی که ماده گل یا حشیش را مصرف کرده‌اند به وابستگی دچار می‌شوند.

این مقاله به تحلیل روانشناسی مصرف گل یا حشیش و پیامدهای آن بر سلامت روان و جسم فرد می‌پردازد .در ادامه به واقعیت‌هایی درباره این ماده مخدر می‌پردازیم تا با این ماده خانمان سوز بیشتر آشنا شویم.

علائم مصرف کانابیس: قرمزی چشم‌ها

/تغییر در رفتار یا حالت‌های روانی شخص

/ مثل خنده خود به خود و سرخوشی

/ تغییر در درک رنگ صدا و موسیقی

/ اختلال در حافظه

/ بی‌توجهی به اطراف

/افزایش اشتها

/تند شدن ضربان قلب

/ به هم خوردن تعادل حرکتی

/علائمی شبیه جنون: مثل شنیدن صداهای غیر واقعی و صحبت‌های نامربوط

/احساس کند شدن زمان. پژوهش‌ها نشان می‌دهد مصرف کنندگان کانابیس مانند مصرف کنندگان سایر مواد اعتیادآور دارای ویژگی‌های زیر هستند: تعلقات مذهبی کمتری دارند کمتر در فعالیت‌های داوطلبانه شرکت می‌کنند علایق ورزشی کمتری دارند اعتماد به نفس پایینتری دارند مشکلات روانشناختی بیشتری دارند عوامل خطرساز مصرف کانابیس‌ها دسترسی آسان به سایر مواد اعتیاد آور و کشیدن سیگار.

داشتن دوستان سیگاری عملکرد ضعیف تحصیلی یا شغلی عوامل محافظ پیوند عاطفی مناسب فرزند با والدین تعلقات معنوی و دینی در فرد، خواندن نماز و نیایش عزت نفس بالا عدم رابطه با دوستان سیگاری یا مصرف کننده مهارت جرات ورزی و رفتار قاطعانه مکانیزم‌های روانشناختی وابستگی وابستگی به گل یا حشیش می‌تواند ناشی از تغییرات شیمیایی در مغز باشد. مصرف مکرر این ماده باعث تغییر در سیستم پاداش مغز می‌شود و فرد برای احساس لذت و آرامش به مصرف بیشتر روی می‌آورد . مصرف این ماده می‌تواند منجر به چرخه ای از مصرف مداوم و افزایش تحمل شود.

تاثیرات روانی و جسمی مصرف مداوم گل یا حشیش می‌تواند منجر به بروز اختلالات روانی مانند اضطراب افسردگی و اختلالات شناختی شود . همچنین مشکلات جسمی نظیر آسیب به ریه‌ها و سیستم تنفسی نیز ممکن است ایجاد شود. نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز در شکل‌گیری نگرش‌ها نسبت به ماده مخدر گل یا حشیش تاثیرگذارند.

در برخی جوامع مصرف کانابیس به عنوان یک رفتار اجتماعی پذیرفته شده است. و این امر ممکن است باعث کاهش احساس خطر در مورد اعتیاد آور بودن آن شود. پیشگیری و آموزش آموزش و آگاهی بخشی درباره خطرات مصرف کانابیس و وابستگی‌های ناشی از آن بسیار مهم است .برنامه‌های پیشگیری باید شامل اطلاعات علمی دقیق و شفاف درباره اثرات این ماده بر سلامت روان و جسم باشند.

توصیه‌های کاربردی مصرف نیکوتین و کانابیس ها در زمره مواد دروازه ای به شمار می‌روند یعنی که مصرف آنها زمینه را برای مصرف مواد قوی‌تر فراهم می‌کند. زیرا مصرف مواد دروازه‌ای باعث تغییرات ساختاری در مغز و افت کارکردهای شناختی آن مانند یادگیری و تمرکز می‌شود.

راهکارهای پیشگیری از اعتیاد به حشیش و گل برنامه‌های آموزشی برگزاری کارگاه‌ها و سمینارها در مدارس و دانشگاه‌ها برای آموزش جوانان درباره خطرات مصرف حشیش و گل آموزش والدین فراهم کردن منابع و دوره‌های آموزشی برای والدین تا بتوانند با فرزندان خود درباره مصرف مواد مخدر گفتگو کنند .

تقویت مهارت‌های مقابله‌ای توسعه مهارت‌های اجتماعی، آموزش مهارت‌هایی مانند مدیریت استرس، حل مسئله و تصمیم گیری به جوانان و نوجوانان تا بتوانند در برابر فشارهای همسالان مقاومت کنند. برنامه‌های گروهی ایجاد برنامه های حمایتی و مشاوره ای که افراد بتوانند در آنجا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از یکدیگر حمایت کنند. ایجاد محیط‌های حمایتی حمایت اجتماعی، تقویت روابط اجتماعی مثبت، مانند دوستی‌ها و خانواده که می‌تواند به عنوان یک شبکه حمایتی عمل کنند.

فعالیت‌های جایگزین فراهم کردن فعالیت‌های تفریحی سالم و جذاب مانند (ورزش، هنر، موسیقی)که می‌توانند به عنوان جایگزینی برای مصرف مواد مخدر عمل کنند. سیاست‌ها و برنامه‌های اجتماعی سیاست‌های دولتی وضع قوانین و سیاست‌هایی که دسترسی به حشیش و گل را محدود کند و همچنین برنامه‌های پیشگیری ملی را تقویت کنند برنامه‌های پیشگیری در سطح جامعه اجرای برنامه‌های پیشگیری در جوامع محلی با همکاری سازمان‌های غیردولتی و نهادهای دولتی،درمان و مشاوره دسترسی به خدمات مشاوره‌ای برای افرادی که ممکن است در معرض خطر اعتیاد باشند.

برنامه‌های مداخله زودتر هنگام شناسایی افراد در معرض خطر و ارائه حمایت و مشاوره به آنها قبل از اینکه به مصرف مداوم روی آورند فرهنگ سازی ،ترویج فرهنگ عدم مصرف، یجاد کمپین‌های فرهنگی برای ترویج سبک زندگی سالم و عدم مصرف مواد مخدر استفاده از رسانه‌ها بهره‌برداری از رسانه‌ها برای افزایش آگاهی عمومی درباره عوارض مصرف حشیش و گل این راهکارها می‌توانند به کاهش نرخ اعتیاد و به حشیش و گل کمک کند اما برای موفقیت در این زمینه همکاری بین نهادهای مختلف خانواده‌ها و جامعه ضروری است.

تنظیم کننده ناهید اکبری مقدم

کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی مرکز مشاوره آرامش پلیس گلستان